Na de lancering van mijn website kreeg ik – gelukkig – enorm veel positieve reacties. Veel waren trots op mijn werk en vonden de website er fantastisch uit zien. Maar er was iets wat toch minder goed werd ontvangen. En dat iets was een woord. Het woord feminisme.
„Feminisme, ja?“ kreeg mijn vriend toegestuurd door een handjevol mensen, en ook in mijn inbox verschenen berichten – van mannen – dat we het over dat feminisme nog wel moesten hebben. Ik had tijdens het maken van mijn website en het schrijven van mijn artikelen helemaal niet stilgestaan bij het idee dat mannen of vrouwen dat misschien raar of storend zouden vinden. Het is een thema wat mij enorm bezighoudt, dus waarom zou ik daar niet trots op zijn en daar veel over schrijven?
Tot ik te horen kreeg dat mijn feministische aard misschien wel potentiële klanten zou wegjagen. Lulkoek! Dacht ik, en ging direct de aanval aan. Dat mannen op mijn website komen en meteen schrikken bij het woord ‘feminist’ op mijn homepage, was toch zeker niet mijn probleem, dacht ik. Maar ja, ik wil natuurlijk wel graag opdrachten binnenslepen, en aangezien veel opdrachtgevers man zijn, moet ik hier wel goed over na gaan denken.
Aan de ene kant zou het heel logisch zijn als ik het woordje ‘feminisme’ weg zou halen in mijn header. Het is een kleine moeite, en als dat ervoor zou zorgen dat ik meer opdrachten binnenhaal, is dat mooi meegenomen. En daarnaast is het natuurlijk een aanname dat alle mannen feminisme eng vinden. Maar, als ik het woord weghaal, ga ik precies tegen mijn idealen in! Ik zou mij toch zeker niet gaan aanpassen omdat mannen het woordje feminisme blijkbaar zó eng en onaantrekkelijk vinden dat ze mij niet willen inhuren?
Dat ik vind dat mannen en vrouwen aan elkaar gelijk zijn heeft toch niks te maken met mijn schrijfkunsten, mijn inzet, en de kwaliteit van mijn werk? Dat ik feminisme een belangrijk thema vind om over te schrijven, betekent toch niet dat ik daar alleen maar over kan schrijven? Het is toch enigszins raar dat ik bijvoorbeeld niet geschikt zou zijn voor een copywriter-klus voor een webshop omdat ik vrouwenemancipatie belangrijk vind?
Met de stemmen van Nydia van Voorthuizen en Marie Lotte Hagen, van de feministische podcast Damn Honey in mijn achterhoofd ben ik dus ook dit stuk aan het tikken. Ik wil hen en al die andere feministen voor mij – hallo Aletta Jacobs – niet teleurstellen door mij zonder worsteling over te geven aan deze stereotypering.
Toen ik aan mijn vriend vroeg waarom mannen dat woord feminisme dan zo afstotend vinden, legde hij uit dat er bepaald beeld is bij vrouwen die zich feminist noemen. En je raadt het al: dat beeld is alles behalve positief. Het is het beeld van een hippie met ontblote borsten, ongekamde haren, veel okselhaar, die dagelijks met een protestbord de straten betreedt en anderen met een vingertje wijst naar wat ‘mannen allemaal niet meer mogen tegenwoordig.’ En waarom voel ik de noodzaak om aan mijn lezers te verantwoorden en uit te leggen dat ik dat juist niet ben? Alsof ik mijn lezers gerust moet stellen dat ik een ‘normale’ feminist ben en niet bij die ‘gekkies’ zoals mijn vriend ze noemt, thuis hoor?
„Potentiële klanten kunnen uit dat woordje ‘feminist’ in je header niet interpreteren of je aan dat beeld voldoet of niet. Daar nemen ze niet de tijd voor en kiezen liever voor een freelancer die ‘simpeler’ is.“ En daar heeft mijn vriend ook wel gelijk in. Je kunt ook niet direct zien of ik een activistische feminist ben en voldoe aan al die stereotyperende eigenschappen, of niet. Maar wat ik nu niet begrijp, is dat het wat uitmaakt. Waarom maakt een potentiële klant zich druk om uit welke feministische golf ik kom? „Het gaat om de band met de klant,“ beargumenteerde mijn vriend. „En die band kan niet bestaan als ik een feminist ben?“ kaatste ik fel terug. „Ze denken dan heel zwart-wit. Jij schrijft over feminisme en mode? Dan ben je niet de persoon om voor onze website te gaan schrijven. Ze nemen dan niet de tijd om verder te kijken wat je nog meer te bieden hebt.“
En het is ook logisch dat een klant voor een schrijver kiest die bij het bedrijf pas. En ik weet ook dat ik ondanks dat ik er heel boos om kan zijn, daar niet direct iets aan kan veranderen. Hoe krom, onnozel, onlogisch, oneerlijk, irritant ik het ook vind. Ik heb daar geen invloed op. En ik moet toegeven dat ik aan de ene kant ook wel kan begrijpen dat je aan een woord, een religie, of een levensovertuiging een negatieve connotatie aan vast kan plakken. Dat doe je – hopelijk – niet bewust, maar die negatieve stereotypering vorm je door berichten uit de media, berichten uit je omgeving, idealen uit je omgeving, hoe je vrienden erover denken etc. Jouw eigen mening wordt vaak onbewust gevormd door waar je jezelf mee omringt. Omring jij jezelf met mannen of vrouwen met een traditionele levenswijze en conservatieve waarden, dan snap ik ergens wel dat het moeilijk is om het feminisme vanuit een ander perspectief te zien.
Maar ondanks dat ik wel kan begrijpen hoe zo’n stigmatisering ontstaat, neemt dat niet weg dat ik nu voor een heikele kwestie sta. Geef ik eraan toe en haal ik het woord weg op mijn homepage, of laat ik het staan vanuit mijn levensovertuiging en loop ik hierdoor klanten mis? Ik vind het een lastige keuze, maar wel een die gemaakt moet worden. Dus ja: ik haal het woord weg. Omdat ik eerlijk gezegd nu niet in de positie zit om heel selectief te zijn met de klanten die ik aantrek, en ik door middel van mijn essays wel kan laten zien dat ik feminist ben. En daarmee hopelijk die stereotypering een klein beetje kan verminderen.
En voor die mannen tegen mij zeiden dat we het nog wel over ‘dat enge en onaantrekkelijke feminisme’ zouden gaan hebben: ik ben beschikbaar om die discussie met je aan te gaan. 😉
