Lijstjes en ik zijn beste vrienden. Ze liggen door het hele huis; het allerliefst op papier geschreven met mijn lievelingspen. Van boodschappenlijstjes en to-do-lists, tot het bijhouden van de scores van een kaartspelletje. Maar wat heeft de psychologie daar mee te maken?
In mijn agenda maak ik vaak een week van tevoren al de grote planning van de week erna. Daarin zet ik de afspraken die ik al heb staan zoals familiebezoeken en werk. Op de dag zelf vul ik die dagplanning aan met alle klusjes die ik dag moet doen. Van sporten tot het doen van boodschappen en het schoonmaken van de badkamer; alles gaat in de grote planning. En ik vind niet alleen het inplannen van mijn huishoudelijke taken heerlijk; het afstrepen ervan is hemels.
Ik betrap mezelf er vaak genoeg op dat ik een taak die ik al gedaan heb – en die dus niet op het lijstje stond – er bij schrijf, om ‘m vervolgens na luttele seconden weer door te strepen. Waarom ik dat doe? Ik zou het je niet kunnen zeggen. En ik blijk niet de enige te zijn die het liefst van alles lijstjes maakt. Zo maakte mijn moeder weken voordat we überhaupt op vakantie gingen een gigantische paklijst in Excel waarin ze letterlijk alles had opgeschreven dat we mee moesten nemen. En het dreef haar tot waanzin als we het inpakken tot de avond daarvoor uitstelden. En nu snap ik heel goed waarom.
Je zou kunnen denken dat ik georganiseerd ben, of het liever opschrijf omdat ik het anders zou vergeten. Maar dat is het niet per se. Ik vind het heerlijk om een overzicht voor mezelf te creëren en ik word er rustig van als ik alles heb kunnen afstrepen en met een voldaan gevoel mijn bed in kan duiken. En de wetenschap is met mij. Psycholoog Dr. David Cohen zegt in een artikel van The Guardian het volgende: “Er zijn drie redenen waarom we zo van lijstjes houden: ze dempen onze angst voor de chaos van het leven, ze geven ons structuur, een plan waar we ons aan vast kunnen klampen en ze zijn bewijs voor wat we die dag hebben bereikt.“
En ik kan mij vooral in het laatste argument vinden. Het is fijn om aan het eind van de dag naar je lijst te kijken en te denken: ‘zo dat heb ik maar mooi weer geflikt’. Maar als je een taak niet van je lijst kunt afstrepen omdat je het niet hebt gedaan of omdat je het niet lukte kan het ook zorgen voor een mate van teleurstelling, en daar zit ik dan weer niet op te wachten. Want een to-do-lijst is alleen voordelig als ‘ie haalbaar is, anders raak je er alleen maar gedemotiveerd door.
Interessant weetje is dat onderzoek heeft aangetoond dat alleen al het opschrijven van een taak je effectiever maakt in wat je moet doen. Maar alleen het opschrijven in keywords is niet genoeg. David Allen auteur van het boek Getting Things Done: The Art of Stress-Free Productivity geeft in het artikel van The Guardian een aantal voorwaarden voor een perfecte takenlijst. Dus mede lijstjes-fanaten: schrijf gerust mee.
(1) Een lijstje moet gedetailleerd zijn: beschrijf de taak die je moet volbrengen zo uitgebreid mogelijk. (2) Wees daarnaast realistisch in je inschatting hoe lang je er mee bezig bent. Vraag jezelf af of de tijdsplanning wel haalbaar is. Anders bestaat er de kans dat je een taak niet volledig kunt afronden, en dit geeft je al dan niet terecht het gevoel dat je hebt gefaald. (3) Vermijd je grote projecten omdat ze te moeilijk en veel te lang duren? Allen geeft in het interview aan, dat dat makkelijk op te lossen is om een grote taak in kleine behapbare stukjes in te delen. Hierdoor is een project wat toegankelijker en word je niet afgeschrikt om er aan te beginnen.
Dus het is lang niet zo gek dat ik lijstjes op een voetstuk heb geplaatst in mijn leven. Wat zeg ik; het is hartstikke handig om effectief en structureel te werken. Dit Lena-lijstje blijft dus nog wel even doorschrijven!
